FAS (Free Alongside Ship) – definicja

FAS (Free Alongside Ship) to jedna z reguł Incoterms 2020, która odnosi się wyłącznie do transportu morskiego i wodnego śródlądowego. W ramach tej reguły, sprzedający jest zobowiązany do dostarczenia towarów wzdłuż burty statku w wyznaczonym porcie załadunku. Moment, w którym towary zostają umieszczone wzdłuż burty statku, jest kluczowy, ponieważ w tym momencie ryzyko utraty lub uszkodzenia towarów przechodzi na kupującego. Ta reguła jest szczególnie użyteczna w handlu surowcami, gdzie towary są ładowane bezpośrednio na statek.

Podział obowiązków i kosztów

W ramach reguły FAS, sprzedający ponosi odpowiedzialność za dostarczenie towarów do portu załadunku oraz za wszelkie formalności eksportowe, w tym cło eksportowe, jeśli jest to wymagane. Koszty te obejmują transport towarów do portu oraz ich umieszczenie wzdłuż burty statku. Sprzedający nie jest jednak zobowiązany do załadunku towarów na statek ani do organizacji dalszego transportu międzynarodowego.

Po dostarczeniu towarów wzdłuż burty statku, wszystkie koszty i ryzyko przechodzą na kupującego. Kupujący musi zorganizować i opłacić załadunek towarów na statek, fracht morski, ubezpieczenie oraz wszelkie formalności importowe w kraju przeznaczenia. Dlatego też kupujący przejmuje pełną odpowiedzialność za towary od momentu ich dostarczenia przez sprzedającego do burty statku.

Specyfika i zastosowanie reguły FAS

Reguła FAS jest stosowana głównie w przypadku towarów masowych i surowców, które są ładowane bezpośrednio z nabrzeża na statek. Jest to szczególnie przydatne, gdy kupujący ma własne preferencje dotyczące przewoźnika morskiego lub posiada lepszy dostęp do frachtu morskiego. FAS umożliwia kupującemu większą kontrolę nad organizacją transportu od momentu załadunku na statek.

Jednakże, ze względu na swoje specyficzne zastosowanie, FAS jest stosunkowo rzadziej używana w porównaniu do innych reguł Incoterms, takich jak FOB (Free On Board) czy CIF (Cost, Insurance, and Freight). Wybór tej reguły zależy od specyfiki towaru, trasy transportu oraz podziału ryzyka i kosztów, na które zgadzają się strony transakcji. Dlatego też, przed wyborem reguły FAS, strony powinny dokładnie rozważyć swoje możliwości logistyczne i preferencje dotyczące transportu morskiego.