FOB (Free on Board) – definicja
FOB (Free on Board) to jeden z kluczowych terminów stosowanych w międzynarodowym handlu, szczególnie w kontekście transportu morskiego. Został opracowany jako część reguł Incoterms przez Międzynarodową Izbę Handlową (ICC), aby ułatwić wymianę handlową między krajami. Reguła ta precyzyjnie określa moment przejścia ryzyka i kosztów z jednej strony transakcji na drugą, co jest niezwykle istotne w przypadku międzynarodowych przesyłek towarów.
Obowiązki sprzedającego i kupującego
W ramach reguły FOB, sprzedający jest odpowiedzialny za dostarczenie towaru na pokład statku w wyznaczonym porcie załadunku. Obejmuje to również dokonanie odprawy celnej eksportowej oraz poniesienie wszelkich kosztów związanych z transportem towaru do momentu jego załadunku na statek. Sprzedający musi także dostarczyć kupującemu odpowiednie dokumenty potwierdzające załadunek, takie jak konosament.
Po załadunku towaru na statek, wszelkie ryzyko oraz dalsze koszty transportu morskiego, ubezpieczenia i rozładunku przechodzą na kupującego. Oznacza to, że kupujący jest odpowiedzialny za organizację transportu od momentu załadunku, w tym za wybór przewoźnika, rezerwację przestrzeni ładunkowej oraz pokrycie kosztów frachtu morskiego i ewentualnego ubezpieczenia.
Zalety i wyzwania związane z FOB
Jedną z głównych zalet FOB jest jasny podział odpowiedzialności między sprzedającym a kupującym, co minimalizuje ryzyko nieporozumień. Kupujący zyskuje pełną kontrolę nad transportem morskim, co pozwala na negocjowanie stawek frachtowych i dostosowanie logistyki do własnych potrzeb. Dla sprzedającego oznacza to z kolei mniejszy zakres obowiązków, ponieważ jego odpowiedzialność kończy się w momencie załadunku towaru na statek.
Jednakże, wybór FOB wiąże się również z pewnymi wyzwaniami. Kupujący musi być przygotowany na zarządzanie ryzykiem związanym z transportem morskim od momentu załadunku. Wymaga to doświadczenia i wiedzy na temat procedur importowych oraz umiejętności skutecznego przeprowadzania odprawy celnej w kraju docelowym. Dlatego kluczowa jest dobra komunikacja między stronami oraz precyzyjne ustalenia dotyczące warunków dostawy.